De beste tekstschrijver van Tilburg … komt uit Veldhoven

‘De beste frites van Veldhoven komt uit … Knegsel.’  Zo luidt de tekst van een advertentie van Friettent De Weefkamer uit  het naburige Knegsel op de lokale zender: zeg maar de teletekst van Veldhoven. De ludieke tekst tovert elke keer weer een glimlach op mijn gezicht. Met deze insteek moet ik wat doen, dacht ik afgelopen weekend. Maar wat? Plotseling schoot me een bekend credo uit de reclamebranche te binnen: ‘Beter goed gejat, dan slecht zelf verzonnen.’  Als ik nu eens een blog schrijf over mijn eerste ervaringen als tekstschrijver in Tilburg. En dat blog bovenstaande titel geef. Zo gezegd, zo gedaan. Een uurtje brainstormen en het idee begon te ontkiemen. De komende weken blog ik over 3 wijze lessen die ik als beginnend tekstschrijver in Tilburg geleerd heb.  Vandaag deel 1: het belang van eigenheid voor overtuigingskracht.

Start als freelance tekstschrijver in Tilburg

Midden jaren 90 van de vorige eeuw lag de reclamewereld aan mijn voeten. Ik was er stellig van overtuigd dat ik als beginnend tekstschrijver een aanwinst zou zijn voor elk Tilburgs reclame- of communicatiebureau. Ik had mijn hbo-diploma Nederlands & Communicatie niet voor niks gehaald. En ik had 8 maanden stage-ervaring als tekstschrijver bij een uitgeverij op mijn cv staan. De praktijk was weerbarstiger dan mijn onbegrensde ambitie. Mijn sollicitatiebrieven bleven onbeantwoord. Of er viel een standaard afwijzing in de bus. Opgeven kwam niet in mijn vocabulaire voor. Dus ik bleef stug volhouden. Naïef als ik was, bleef ik met hagel bureaus in de regio Tilburg bestoken met mijn brieven. Ik noemde mezelf tekstschrijver of copywriter, alleen mijn inkomsten sloten daar niet op aan. Na 4 maanden uitkering en een groot aantal afwijzingen was de maat vol: ik ging mijn diensten als freelance tekstschrijver aan reclamebureaus aanbieden. De geboorte van Andries tekst & advies was een feit. Geboorteplaats: mijn oude studentenhuis in de Madeliefstraat in Tilburg.

Geld verdienen met marketing

De blauwe inkt op mijn eerste visitekaartje was nauwelijks opgedroogd toen ik in de Heuvelstraat Harry Bakermans van Global Marketing Succes tegen het lijf liep. Harry hield mij ter hoogte van de platenzaak van Clemens van Bracht staande met een niet te missen aanbod. Hij vroeg of ik interesse had om met marketing een goed belegde boterham te verdienen. Omdat een uitkering voor mij synoniem was aan Schraalhans keuken, hapte ik toe toen hij voorstelde om bij een kop koffie verder te praten over een eventuele samenwerking. We wisselden visitekaartjes uit en Harry beloofde op korte termijn te bellen.

Nieuwe impulsen

Die belofte kwam hij inderdaad na.  De volgende middag kwam ik thuis van mijn bijbaantje bij een telemarketingbureau in de Willem II straat. Het rode lichtje op mijn net aangeschafte antwoordapparaat brandde 3 keer. 2 berichten waren afkomstig van Harry. Zijn boodschap was duidelijk: of ik die week nog tijd hand om samen met hem een kopje koffie te drinken.  Ik belde terug en 2 dagen later zaten we samen aan tafel bij Broodje Jantje, op de hoek van de  Enschotsestraat en het NS-plein. Harry begon een verhaal over zijn beste vriend, een man die zijn halve leven hoogspanningskabels had gemonteerd en gerepareerd en nu geld als water verdiende. Die goede vriend – laten we hem gemakshalve Anton noemen – had een visie op het leven die haaks op de ideeën van de gemiddelde werknemer of ondernemer stonden. ‘Anton heeft mijn leven een nieuwe impuls gegeven’, hoor ik Harry nog zeggen. ‘Die manier van leven zonder geldzorgen gun ik jou ook.’

Ongeloofwaardig verhaal

Vanzelfsprekend kon mijn net gestarte carrière als tekstschrijver in Tilburg wel een impuls gebruiken, dus ik luisterde aandachtig naar het verhaal van Harry. Bij alles wat hij vertelde, stelde ik mezelf de vraag: heb ik nu wel of geen oren hier naar? Toen eigenaar Jantje een tweede kopje koffie serveerde, viel het kwartje. ‘We zijn nu zo’n 20 minuten met elkaar in gesprek en je hebt me nog helemaal niks over jezelf verteld’, pareerde ik de woordenstroom van Harry over zijn beste vriend Anton. ‘Waarom zou ik in zee gaan met iemand die ik helemaal niet ken? Die reactie had Harry niet verwacht. Waarschijnlijk omdat de meeste hongerige prooien eerder toehapten. ‘Het gaat niet om mij’, stotterde hij. ‘Het gaat om de marketingfilosofie die mijn vriend Anton ontwikkeld heeft.’ Toen kwam de aap uit de mouw. Global Marketing Succes verkocht luxe kruidenierswaren tegen de hoofdprijs. Dat was niet voor niks: Anton en kornuiten wilden er zoveel mogelijk aan verdienen. Harry wilde dat ik voor honderden guldens artikelen kocht. Vervolgens was het de kunst om volgelingen te vinden die deze producten wilden kopen. Of liever nog: die wilden meebouwen aan een hedendaagse piramide.

Geen eigenheid, geen overtuigingskracht

Ik was met stomheid geslagen. Harry had geprobeerd me te paaien voor een piramidespel. Ik bedankte vriendelijk voor het aanbod en de koffie, gaf hem een hand en verliet Broodje Jantje. Bij de leveranciersingang van de gelijknamige friettent hield Jantje me staande. ‘Je gaat toch niet in op het aanbod van die charlatan’, zei hij. Tot geruststelling van Jantje schudde ik ‘Nee’ met mijn hoofd. ‘Geen denken aan’, zei ik en liep richting Madeliefstraat. Nog lang spookte de ontmoeting met Harry door mijn hoofd.  Enkele weken later kreeg ik tijdens een workshop ‘Interviewtechnieken’ het antwoord op mijn prangende vraag waarom Harry zo ongeloofwaardig overkwam.  Tijdens het gesprek had hij me alleen vluchtig aangekeken. Echt oogcontact hadden we niet gehad. Zijn verhaal over Anton draaide hij af op de automatische piloot. Het leek of hij met hartstocht een warm pleidooi hield. In werkelijkheid straalde hij niet. Ik zag geen ‘poppetjes in zijn ogen’ die meedansten om zijn woorden extra kracht bij te zetten. Hoe meer Harry vertelde over Anton. Hoe groter de afstand tussen hem en die freelance tekstschrijver in Tilburg werd. De eigenheid was ver te zoeken. Harry was Anton geworden. Zonde voor hem. Een wijze les voor mij.